Czym są tworzywa sztuczne? – plastik nie jedno ma imię
fot. nadesłane
Tworzywa sztuczne to materiały wytwarzane z różnych substancji chemicznych, najczęściej polimerów – długich łańcuchów zbudowanych z powtarzających się jednostek zwanych merami. Istnieje wiele różnych rodzajów tworzyw sztucznych, z których każde mają swoje unikalne właściwości i zastosowania. Niektóre z najpopularniejszych rodzajów tworzyw sztucznych to:
• Polietylen (PE) – który występuje w postaci kilku różnych form (m.in. o wysokiej gęstości (HDPE), niskiej gęstości (LDPE), ultrawysokocząsteczkowy (HDPE wysokocząsteczkowy). Znajduje zastosowanie w produkcji opakowań, folii, rur, pojemników, itp.
• Polipropylen (PP) – termoplastyczne tworzywo sztuczne o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i odporności na korozję, wilgoć oraz działanie chemikaliów. Stosowane jest w produkcji opakowań, elementów wyposażenia domowego i przemysłowego, itp.
• Poliwęglan (PC) – charakteryzujące się wysoką przezroczystością i odpornością na uderzenia. Znajduje zastosowanie w produkcji szyb samochodowych, kasków ochronnych, lamp, itp.
• Polistyren (PS) – tworzywo sztuczne o niskiej gęstości, stosowane przede wszystkim w produkcji opakowań i artykułów jednorazowego użytku, takich jak kubki, talerzyki, itp.
• Poliester (PET) – tworzywo o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i odporności na korozję, stosowane głównie w produkcji butelek i innych pojemników, a także w przemyśle tekstylnym. Co ważne w kontekście opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością, a o czym często się zapomina – do produkcji butelek PET nie używa się plastyfikatorów oraz Bisfenolu A.
• Poliuretan (PU) – elastyczne tworzywo sztuczne, charakteryzujące się wysoką odpornością na ścieranie, rozciąganie i skręcanie. Stosowane jest w produkcji materacy, mebli tapicerowanych, obuwia, itp.
• Poliamid (PA) – termoplastyczne tworzywo, charakteryzujące się wysoką wytrzymałością mechaniczną i odpornością na ścieranie. Stosowane jest przede wszystkim w produkcji tkanin, włókien, zębatek, itp.
• Polichlorek winylu (PVC) – także termoplastyczne tworzywo sztuczne, charakteryzujące się wysoką odpornością na korozję i działanie chemikaliów. Stosowane jest w produkcji rur, folii, tapet, itp.
W zależności od swoich właściwości tworzywa sztuczne mogą być elastyczne lub sztywne, przezroczyste lub nieprzezroczyste, odporne na wodę i temperaturę lub łatwo ulegające zniszczeniu. Dlatego wybór odpowiedniego rodzaju tworzywa jest kluczowy dla zapewnienia optymalnych parametrów użytkowych i trwałości produkowanych przedmiotów.
Korzyści wynikające z zastosowania tworzyw są liczne i różnorodne. Przede wszystkim, są one trwałe i odporne na korozję, co oznacza, że wyroby z nich wykonane mogą służyć przez długi czas. Ponadto, dzięki swojej plastyczności, tworzywa sztuczne pozwalają na tworzenie produktów o różnych kształtach i rozmiarach, co zwiększa ich użyteczność i funkcjonalność.
Inną zaletą tworzyw sztucznych jest ich niska masa właściwa, co przekłada się na mniejsze koszty transportu i magazynowania wyrobów z nich wykonanych. Wiele tworzyw sztucznych jest również odpornych na działanie czynników atmosferycznych, takich jak wilgoć, promieniowanie UV czy temperaturę, co zwiększa ich trwałość i wytrzymałość.
Warto pamiętać, że dzięki ich lekkości i trwałości mogą zastąpić cięższe i mniej trwałe materiały, takie jak szkło czy metal, co przekłada się na mniejszą emisję gazów cieplarnianych podczas procesu produkcji, transportu czy ich recyklingu oraz mniejsze zużycie surowców naturalnych. Bardzo ważne, jest jednak, aby trafiały one do odpowiednich pojemników w procesie segregacji odpadów – tak by mogły być docelowo odpowiednio przetworzone i mogły otrzymać swoje kolejne życie – stając się ponownie, chociażby butelką na wodę.
• Polietylen (PE) – który występuje w postaci kilku różnych form (m.in. o wysokiej gęstości (HDPE), niskiej gęstości (LDPE), ultrawysokocząsteczkowy (HDPE wysokocząsteczkowy). Znajduje zastosowanie w produkcji opakowań, folii, rur, pojemników, itp.
• Polipropylen (PP) – termoplastyczne tworzywo sztuczne o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i odporności na korozję, wilgoć oraz działanie chemikaliów. Stosowane jest w produkcji opakowań, elementów wyposażenia domowego i przemysłowego, itp.
• Poliwęglan (PC) – charakteryzujące się wysoką przezroczystością i odpornością na uderzenia. Znajduje zastosowanie w produkcji szyb samochodowych, kasków ochronnych, lamp, itp.
• Polistyren (PS) – tworzywo sztuczne o niskiej gęstości, stosowane przede wszystkim w produkcji opakowań i artykułów jednorazowego użytku, takich jak kubki, talerzyki, itp.
• Poliester (PET) – tworzywo o wysokiej wytrzymałości mechanicznej i odporności na korozję, stosowane głównie w produkcji butelek i innych pojemników, a także w przemyśle tekstylnym. Co ważne w kontekście opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością, a o czym często się zapomina – do produkcji butelek PET nie używa się plastyfikatorów oraz Bisfenolu A.
• Poliuretan (PU) – elastyczne tworzywo sztuczne, charakteryzujące się wysoką odpornością na ścieranie, rozciąganie i skręcanie. Stosowane jest w produkcji materacy, mebli tapicerowanych, obuwia, itp.
• Poliamid (PA) – termoplastyczne tworzywo, charakteryzujące się wysoką wytrzymałością mechaniczną i odpornością na ścieranie. Stosowane jest przede wszystkim w produkcji tkanin, włókien, zębatek, itp.
• Polichlorek winylu (PVC) – także termoplastyczne tworzywo sztuczne, charakteryzujące się wysoką odpornością na korozję i działanie chemikaliów. Stosowane jest w produkcji rur, folii, tapet, itp.
W zależności od swoich właściwości tworzywa sztuczne mogą być elastyczne lub sztywne, przezroczyste lub nieprzezroczyste, odporne na wodę i temperaturę lub łatwo ulegające zniszczeniu. Dlatego wybór odpowiedniego rodzaju tworzywa jest kluczowy dla zapewnienia optymalnych parametrów użytkowych i trwałości produkowanych przedmiotów.
Korzyści wynikające z zastosowania tworzyw są liczne i różnorodne. Przede wszystkim, są one trwałe i odporne na korozję, co oznacza, że wyroby z nich wykonane mogą służyć przez długi czas. Ponadto, dzięki swojej plastyczności, tworzywa sztuczne pozwalają na tworzenie produktów o różnych kształtach i rozmiarach, co zwiększa ich użyteczność i funkcjonalność.
Inną zaletą tworzyw sztucznych jest ich niska masa właściwa, co przekłada się na mniejsze koszty transportu i magazynowania wyrobów z nich wykonanych. Wiele tworzyw sztucznych jest również odpornych na działanie czynników atmosferycznych, takich jak wilgoć, promieniowanie UV czy temperaturę, co zwiększa ich trwałość i wytrzymałość.
Warto pamiętać, że dzięki ich lekkości i trwałości mogą zastąpić cięższe i mniej trwałe materiały, takie jak szkło czy metal, co przekłada się na mniejszą emisję gazów cieplarnianych podczas procesu produkcji, transportu czy ich recyklingu oraz mniejsze zużycie surowców naturalnych. Bardzo ważne, jest jednak, aby trafiały one do odpowiednich pojemników w procesie segregacji odpadów – tak by mogły być docelowo odpowiednio przetworzone i mogły otrzymać swoje kolejne życie – stając się ponownie, chociażby butelką na wodę.
PRZECZYTAJ JESZCZE
