Jak oszczędzać energię elektryczną i wodę
Trudno wyobrazić sobie codzienne życie bez wody lub elektrycznoÅ›ci. Gotowanie, pranie, odkurzanie, korzystanie z komputera, kÄ…piel – to tylko wybrane przykÅ‚ady ich zastosowania. Nie trzeba rezygnować z żadnego z nich, by zaoszczÄ™dzić na rachunkach. Wystarczy odpowiednio wczeÅ›nie zaplanować zastosowanie rozwiÄ…zaÅ„, optymalizujÄ…cych zużycie wody i prÄ…du.
ELEKTRYZUJĄCE OSZCZĘDNOŚCI
NajwiÄ™ksze koszty utrzymania domu zwiÄ…zane sÄ… z jego ogrzewaniem. JeÅ›li zdecydujemy siÄ™ na zastosowanie w budynku ogrzewania elektrycznego – jako gÅ‚ównego lub dodatkowego źródÅ‚a ciepÅ‚a – pamiÄ™tajmy, by odpowiednio dobrać moc urzÄ…dzeÅ„ generujÄ…cych ciepÅ‚o: grzejników konwektorowych, pieców akumulacyjnych czy ogrzewania podÅ‚ogowego. Grzejniki konwektorowe powinny być wyposażone w termostat (im bardziej zaawansowany i dokÅ‚adny, tym wiÄ™kszÄ… skuteczność grzania zapewni) i zegar (umożliwiajÄ…cy automatyczne wÅ‚Ä…czanie i wyÅ‚Ä…czanie grzejnika o wybranych porach). Powinno siÄ™ je umieszczać w pobliżu okna; nie należy ich zasÅ‚aniać, ani zastawiać (np. meblami), by umożliwić swobodne rozchodzenie siÄ™ ciepÅ‚a.
Efektywność działania pieca akumulacyjnego zwiększy obecność wentylatora wymuszającego obieg powietrza, wyłączanego przez termostat, gdy temperatura w pomieszczeniu osiągnie pożądany poziom.
Zastosowanie ogrzewania podÅ‚ogowego zapewnia zmniejszenie start ciepÅ‚a dziÄ™ki równomiernemu rozchodzeniu siÄ™ ciepÅ‚a, umożliwia też osiÄ…gniÄ™cie komfortu cieplnego mimo niższej niż w przypadku tradycyjnych grzejników temperatury czynnika grzejnego (utrzymanie temperatury na poziomie 19-20oC w przypadku ogrzewania podÅ‚ogowego daje taki sam komfort cieplny jak 21-22oC przy zastosowaniu tradycyjnych grzejników Å›ciennych). Warto jednak pamiÄ™tać, by planujÄ…c taki rodzaj ogrzewania przewidzieć, w którym miejscu stanÄ… meble lub inne elementy wyposażenia, by nie kÅ‚aść pod nimi mat grzejnych, ani też nie przykrywać ich np. grubymi dywanami czy wykÅ‚adzinami.
Różnicujmy wysokość temperatury w pomieszczeniach w zależnoÅ›ci od ich przeznaczenia i faktycznego użytkowania – sypialnia nie musi być jednakowo ciepÅ‚a, jak np. pokój dzienny, zmniejszmy temperaturÄ™ w caÅ‚ym domu, jeÅ›li akurat planujemy dÅ‚uższÄ… w nim nieobecność. PamiÄ™tajmy, że obniżenie temperatury w pomieszczeniach zaledwie o 1oC pozwala na oszczÄ™dnoÅ›ci na rachunkach za ogrzewanie w wysokoÅ›ci 6%.
Na co dzieÅ„ używamy wielu urzÄ…dzeÅ„ zasilanych prÄ…dem. Korzystanie z nich nie bÄ™dzie znacznie obciążaÅ‚o naszego budżetu, jeÅ›li przy ich doborze – a później użytkowaniu – bÄ™dziemy kierować siÄ™ kilkoma podstawowymi zasadami.
Czasem by zaoszczÄ™dzić, warto zainwestować. Dotyczy to np. wymiany sprzÄ™tu gospodarstwa domowego starego typu na nowy. KupujÄ…c nowy sprzÄ™t AGD, zwracajmy uwagÄ™ na jego klasÄ™ energetycznÄ…, czyli efektywność. Im wyższa (A, A+, a nawet A++), tym lepiej, bo mniej zużyje energii elektrycznej przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej wydajnoÅ›ci. Zalecenie to dotyczy zwÅ‚aszcza lodówki, której praca wiąże siÄ™ praktycznie ze staÅ‚ym poborem energii elektrycznej. JeÅ›li wybierzemy jej energooszczÄ™dnÄ… wersjÄ™, oszczÄ™dnoÅ›ci mogÄ… siÄ™gnąć nawet kilkudziesiÄ™ciu procent. PrzykÅ‚adowo: starego typu lodówka z zamrażarkÄ… klasy G pochÅ‚onie 800 kWh rocznie, klasy A – już tylko 300 kWh, klasy A++ natomiast – 200 kWh. Mniejsze zużycie prÄ…du przez lodówkÄ™ zagwarantuje też odpowiednie jej ustawienie – z zachowaniem wolnej przestrzeni pomiÄ™dzy np. Å›cianÄ… a tyÅ‚em lodówki, by zapewnić odpowiedniÄ… cyrkulacjÄ™ powietrza z wymiennika ciepÅ‚a, w miejscu nienasÅ‚onecznionym, z dala od innych źródeÅ‚ ciepÅ‚a, np. kuchenki czy grzejnika. Ważne jest też niedopuszczenie do oszronienia lub oblodzenia wnÄ™trza lodówki, niewkÅ‚adanie ciepÅ‚ych lub gorÄ…cych naczyÅ„, by nie zwiÄ™kszać poboru mocy potrzebnej do obniżenia temperatury do pożądanego poziomu, możliwie rzadkie otwieranie drzwi i ergonomiczne uÅ‚ożenie produktów w lodówce, które skróci czas utraty schÅ‚odzonego powietrza.
KorzystajÄ…c z pralki i stosujÄ…c siÄ™ do prostych zaleceÅ„ można także poczynić znaczne oszczÄ™dnoÅ›ci. Wybierajmy sprzÄ™t z funkcjÄ… oszczÄ™dzania (tzw. ½ wsadu), która przy mniejszej iloÅ›ci prania pozwala na zmniejszenie poboru wody i energii elektrycznej, a w razie braku takiej funkcji nastawiajmy pranie tylko wtedy, gdy bÄ™ben bÄ™dzie wypeÅ‚niony. W miarÄ™ możliwoÅ›ci wybierajmy krótkie programy i niższÄ… temperaturÄ™ prania, używajmy detergentów skutecznych również w niskiej temperaturze, pranie wstÄ™pne wybierajmy tylko w razie rzeczywistej potrzeby, kiedy rzeczy sÄ… mocno zabrudzone.
JeÅ›li gotujemy z użyciem kuchenki elektrycznej, pamiÄ™tajmy o przykrywaniu naczyÅ„ dopasowanymi pokrywkami, gotowaniu w maÅ‚ej iloÅ›ci wody w dobrze przewodzÄ…cych ciepÅ‚o naczyniach o pÅ‚askim dnie, których Å›rednica nie bÄ™dzie mniejsza od powierzchni grzejnej kuchenki (umownego palnika). Bez potrzeby nie należy też nagrzewać piekarnika przed pieczeniem. Z dostÄ™pnych na rynku urzÄ…dzeÅ„ wybierzmy kuchenkÄ™ indukcyjnÄ…, która jest najbardziej energooszczÄ™dna.
PamiÄ™tajmy o doborze wielkoÅ›ci urzÄ…dzeÅ„ AGD do naszych potrzeb. Mimo, że zbyt duże urzÄ…dzenia nie zostanÄ… w peÅ‚ni wykorzystane – pobiorÄ… tyle samo energii (i wody – w przypadku zmywarek), co przy możliwym maksymalnym użyciu.
Nie zapominajmy też o oÅ›wietleniu – tradycyjne żarówki możemy wymienić na zużywajÄ…ce mniej energii Å›wietlówki kompaktowe lub żarówki z diodami LED, których żywotność i trwaÅ‚ość jest najwiÄ™ksza. Ponieważ ich cena jest wyższa niż tradycyjnych żarówek, potraktujmy ich zakup jako opÅ‚acalnÄ… dla domowego budżetu i Å›rodowiska inwestycjÄ™.
Zastanówmy siÄ™ nad możliwoÅ›ciÄ… wyboru dostawcy energii elektrycznej, który zapewni nam najkorzystniejsze pod wzglÄ™dem ekonomicznym warunki i o dopasowaniu taryfy energetycznej do potrzeb i stylu życia mieszkaÅ„ców. Wybierać możemy pomiÄ™dzy różnymi wariantami: stawkÄ… za zużycie prÄ…du jednakowÄ… przez caÅ‚Ä… dobÄ™ (G11), niższÄ… nocnÄ… i wyższÄ… dziennÄ… (G12) oraz taÅ„szÄ… energiÄ… elektrycznÄ… pobieranÄ… w nocy i w dni wolne od pracy – od piÄ…tku popoÅ‚udniu do niedzieli wieczór lub do poniedziaÅ‚ku rano (G12w).
KROPLA DO KROPLI…
KorzystajÄ…c z wody na co dzieÅ„, nie do koÅ„ca zdajemy sobie sprawÄ™ z rozmiarów jej zużycia. Przyjmuje siÄ™, że jeden czÅ‚owiek zużywa od 100 do 150 l wody dziennie (odpowiednio: w mieszkaniu i w domu jednorodzinnym), przy czym tylko 3 l wykorzystywane sÄ… jako woda pitna. Zakres, w jakim można poczynić oszczÄ™dnoÅ›ci wody jest wiÄ™c bardzo szeroki.
Planowanie oszczÄ™dnoÅ›ci warto rozpocząć już na etapie wyboru dziaÅ‚ki i projektu. Wówczas można przewidzieć zastosowanie rozwiÄ…zaÅ„, które pomogÄ… w racjonalnym korzystaniu z wody. Ponieważ wiÄ™kszość wody zdatnej do picia przeznaczana jest do celów gospodarczych, z powodzeniem można zastÄ…pić jÄ… wodÄ… deszczowÄ…. DeszczówkÄ™ można odzyskiwać dziÄ™ki specjalnej instalacji, która umożliwia przechwycenie spÅ‚ywajÄ…cej z dachu wody, odfiltrowanie jej, przechowanie i transport do wybranych punktów odbioru. OdzyskanÄ… w ten sposób wodÄ™ można zastosować do prania, sprzÄ…tania, spÅ‚ukiwania toalet, podlewania ogrodu, mycia samochodu. Pozwala ona zaoszczÄ™dzić ponad 50% wody pitnej, a wiÄ™c zwiÄ…zanej z jej zużyciem wydatków.
Prostym i niedrogim sposobem oszczÄ™dzania wody jest zastosowanie nakÅ‚adek napowietrzajÄ…cych wodÄ™ pÅ‚ynÄ…cÄ… z kranów, czyli perlatorów. Można w ten sposób zaoszczÄ™dzić ok. 70% wody, nie tracÄ…c na komforcie jej użytkowania. PrzykÅ‚adowo: przez kran kuchenny wypÅ‚ywa od 10 do 15 litrów wody na minutÄ™, zastosowanie perlatora może zmniejszyć przepÅ‚yw do 2 litrów. OszczÄ™dność dotyczy też energii, bo mniej siÄ™ jej zużywa do podgrzania wody, dodatkowo odprowadzanych jest mniej Å›cieków.
By oszczÄ™dzić wodÄ™ i pieniÄ…dze, zrezygnujmy z tradycyjnego mycia naczyÅ„ na rzecz zmywarki. Efektywność jej dziaÅ‚ania zapewnimy dostosowujÄ…c program i temperaturÄ™ do stopnia zabrudzenia naczyÅ„. Warto też pamiÄ™tać o tym, że zmywarkÄ™ należy wÅ‚Ä…czać tylko wtedy, gdy jest zapeÅ‚niona. OpÅ‚aca siÄ™ też sprawdzić szczelność instalacji, naprawić cieknÄ…ce krany, spÅ‚uczkÄ™ (lub zainwestować w spÅ‚uczkÄ™ z funkcjÄ… „stop” albo z podziaÅ‚em na spÅ‚ukiwanie oszczÄ™dnoÅ›ciowe). Rury doprowadzajÄ…ce wodÄ™ powinny być dobrze zaizolowane, po odkrÄ™ceniu kranu nie tracić wody w oczekiwaniu na jej podgrzanie. Stosujmy siÄ™ też do najprostszych zaleceÅ„ dotyczÄ…cych codziennych czynnoÅ›ci z wykorzystaniem wody: raczej wybierać prysznic zamiast kÄ…pieli, wodÄ™ potrzebnÄ… do mycia zÄ™bów nabierać do kubka, odkrÄ™cać wodÄ™ do spÅ‚ukania twarzy podczas golenia lub mycia dopiero po namydleniu – nie pozwolić, by pÅ‚ynęła niepotrzebnie.
Do podlewania kwiatów domowych używajmy deszczówki, natomiast do przydomowych trawników – zraszacza, podlewajmy rano, zanim nagrzeje siÄ™ powietrze i woda bÄ™dzie szybciej parować. Samochód myjmy w myjni z zamkniÄ™tym obiegiem.
PrzemyÅ›lane korzystanie z wody i energii elektrycznej może nie tylko przysporzyć znacznych oszczÄ™dnoÅ›ci w budżecie domowym, ale i przyczynić siÄ™ do ochrony Å›rodowiska. ZmniejszajÄ…c zużycie prÄ…du, ograniczamy emisjÄ™ dwutlenku wÄ™gla do atmosfery, redukujÄ…c zużycie wody, chronimy jej skromne zasoby (97% wody na ziemi to sÅ‚ona woda mórz i oceanów, a tylko 3% stanowi woda sÅ‚odka).