„Dobry start” do skuteczniejszego odzyskiwania długów alimentacyjnych? Zmiany w upublicznianiu danych o zaległych alimentach
Projekt ustawy o świadczeniu dobry start, przygotowany przez rząd, ma sprawić, że dane o zadłużeniach alimentacyjnych będą znajdować się w rejestrach BIG-ów dopóki nie zostaną spłacone. Czy zaproponowane zmiany m.in. mogłyby podnieść skuteczność odzyskiwania alimentów? W 2018 i 2019 roku z samego tylko ERIF Biura Informacji Gospodarczej S.A. – za sprawą zmian prawnych - zostało usuniętych ponad 25 tys. informacji gospodarczych o zadłużeniach alimentacyjnych. Ich łączna wartość przekraczała 440 mln zł.
REKLAMA
Usunięcie danych o dłużnikach alimentacyjnych w 2018 i 2019 roku odbyło się w wyniku wprowadzonych zmian prawnych dotyczących Ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (wprowadzającej z kolei w dniu 13 listopada 2017 roku w życie zmiany do Ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych) oraz Ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii oraz PUODO.
Były to sprawy przekazane wcześniej przez jednostki występujące w roli wierzyciela, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocom osobom uprawnionym do alimentów. Wkrótce może się to zmienić i wszystkie dane o zadłużeniach alimentacyjnych mogą być dostępne w BIG-ach, dopóki dłużnicy alimentacyjni nie spłacą swoich należności wobec Skarbu Państwa.
Każde biuro informacji gospodarczej, zgodnie z obecnie obowiązującymi zapisami Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i danych gospodarczych, ma obowiązek usuwania ze swoich rejestrów spraw zadłużonych konsumentów, których wymagalność przekroczyła 6 lat. (Wcześniej, przed zmianą wskazanej wyżej ustawy, było to 10 lat). Oznacza to, że po co najmniej 6. latach od wymagalności lub stwierdzenia roszczenia, informacje gospodarcze nie powinny być przyjmowane przez BIG. Natomiast, jeśli w rejestrach BIG są takie dane, to biuro jest zobowiązane te informacje niezwłocznie usunąć. Dotyczy to również należności dłużników alimentacyjnych.
Obowiązujące zasady dopisywania do baz BIG informacji o zadłużeniach alimentacyjnych wobec Skarbu Państwa oraz ich usuwanie są przedmiotem szerokiej dyskusji wszystkich podmiotów uczestniczących w tym procesie od 2018 roku. Kluczowe jest tu spójne spojrzenie i zgodność interpretacyjna wprowadzonych zapisów przez wszystkie zainteresowane resorty. Uwzględnić by miały one zarówno kwestię społeczną rosnącej nie-alimentacji, aktywny brak zgody na nią, ale również zapewnić zachowanie jednolitego podejścia wobec egzekucji wszystkich długów administracyjnoprawnych raportowanych obecnie do BIG, tj. także należności sądowych oraz z tytułu pieczy zastępczej.
Zagwarantowanie w tym kontekście akceptowalnych dla wszystkich zainteresowanych stron - czyli Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jednostek samorządu terytorialnego oraz biur informacji gospodarczej - jasnych warunków dotyczących możliwości i terminów usuwania z BIG długów administracyjnoprawnych, w tym przede wszystkim alimentacyjnych, okazuje się więc ważną obecnie kwestią. Takie spójne podejście może pomóc zapewnić transparentność informacji na temat wielkości skali zadłużenia alimentacyjnego w Polsce i podnieść skuteczność odzyskiwania tych należności, uzyskiwaną w procesie oceny wiarygodności płatniczej konsumentów w BIG.
- Opisywane w projekcie ustawy o świadczeniu dobry start zmiany umożliwiłyby jednostkom samorządowym, realizującym zapisy Ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów,
przekazywanie informacji o należnościach alimentacyjnych niezależnie od daty ich wymagalności lub stwierdzenia roszczenia. Z kolei BIG-om dałyby możliwość utrzymywania, czyli upubliczniania ich w swoich bazach do momentu całkowitej spłaty zobowiązań dłużników alimentacyjnych wobec Skarbu Państwa, oczywiście z zastrzeżeniem ogólnych terminów usuwania danych z BIG - komentuje Aleksandra Wilczak-Grzesik, kierownik Działu Klienta Instytucjonalnego ERIF BIG S.A.
Z danych ERIF BIG S.A. z końca 2018 roku wynika, że z Funduszu Alimentacyjnego wypłacono alimenty aż za 315 tys. rodziców, którzy nie płacą alimentów swoim dzieciom. Łącznie rodzice ci mają do spłaty wobec Skarbu Państwa długi alimentacyjne w wysokości ponad 12 mld zł. Warto podkreślić, że są to dane dotyczące skali zadłużenia dłużników alimentacyjnych tylko wobec Skarbu Państwa. Jak podaje Stowarzyszenie „Alimenty to nie prezenty” skala nie alimentacji w Polsce sięga 30 mld zł i dotyczy 1 mln dzieci.
Były to sprawy przekazane wcześniej przez jednostki występujące w roli wierzyciela, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocom osobom uprawnionym do alimentów. Wkrótce może się to zmienić i wszystkie dane o zadłużeniach alimentacyjnych mogą być dostępne w BIG-ach, dopóki dłużnicy alimentacyjni nie spłacą swoich należności wobec Skarbu Państwa.
Każde biuro informacji gospodarczej, zgodnie z obecnie obowiązującymi zapisami Ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i danych gospodarczych, ma obowiązek usuwania ze swoich rejestrów spraw zadłużonych konsumentów, których wymagalność przekroczyła 6 lat. (Wcześniej, przed zmianą wskazanej wyżej ustawy, było to 10 lat). Oznacza to, że po co najmniej 6. latach od wymagalności lub stwierdzenia roszczenia, informacje gospodarcze nie powinny być przyjmowane przez BIG. Natomiast, jeśli w rejestrach BIG są takie dane, to biuro jest zobowiązane te informacje niezwłocznie usunąć. Dotyczy to również należności dłużników alimentacyjnych.
Obowiązujące zasady dopisywania do baz BIG informacji o zadłużeniach alimentacyjnych wobec Skarbu Państwa oraz ich usuwanie są przedmiotem szerokiej dyskusji wszystkich podmiotów uczestniczących w tym procesie od 2018 roku. Kluczowe jest tu spójne spojrzenie i zgodność interpretacyjna wprowadzonych zapisów przez wszystkie zainteresowane resorty. Uwzględnić by miały one zarówno kwestię społeczną rosnącej nie-alimentacji, aktywny brak zgody na nią, ale również zapewnić zachowanie jednolitego podejścia wobec egzekucji wszystkich długów administracyjnoprawnych raportowanych obecnie do BIG, tj. także należności sądowych oraz z tytułu pieczy zastępczej.
Zagwarantowanie w tym kontekście akceptowalnych dla wszystkich zainteresowanych stron - czyli Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jednostek samorządu terytorialnego oraz biur informacji gospodarczej - jasnych warunków dotyczących możliwości i terminów usuwania z BIG długów administracyjnoprawnych, w tym przede wszystkim alimentacyjnych, okazuje się więc ważną obecnie kwestią. Takie spójne podejście może pomóc zapewnić transparentność informacji na temat wielkości skali zadłużenia alimentacyjnego w Polsce i podnieść skuteczność odzyskiwania tych należności, uzyskiwaną w procesie oceny wiarygodności płatniczej konsumentów w BIG.
- Opisywane w projekcie ustawy o świadczeniu dobry start zmiany umożliwiłyby jednostkom samorządowym, realizującym zapisy Ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów,
przekazywanie informacji o należnościach alimentacyjnych niezależnie od daty ich wymagalności lub stwierdzenia roszczenia. Z kolei BIG-om dałyby możliwość utrzymywania, czyli upubliczniania ich w swoich bazach do momentu całkowitej spłaty zobowiązań dłużników alimentacyjnych wobec Skarbu Państwa, oczywiście z zastrzeżeniem ogólnych terminów usuwania danych z BIG - komentuje Aleksandra Wilczak-Grzesik, kierownik Działu Klienta Instytucjonalnego ERIF BIG S.A.
Z danych ERIF BIG S.A. z końca 2018 roku wynika, że z Funduszu Alimentacyjnego wypłacono alimenty aż za 315 tys. rodziców, którzy nie płacą alimentów swoim dzieciom. Łącznie rodzice ci mają do spłaty wobec Skarbu Państwa długi alimentacyjne w wysokości ponad 12 mld zł. Warto podkreślić, że są to dane dotyczące skali zadłużenia dłużników alimentacyjnych tylko wobec Skarbu Państwa. Jak podaje Stowarzyszenie „Alimenty to nie prezenty” skala nie alimentacji w Polsce sięga 30 mld zł i dotyczy 1 mln dzieci.
PRZECZYTAJ JESZCZE
