30 październik 2023

Czas letni a czas zimowy

zdjęcie: Czas letni a czas zimowy / pixabay/2061228/
Czas jest wartościowszy od pieniędzy. Możesz dostać więcej pieniędzy, ale nie dostaniesz więcej czasu. Jim Rohn
REKLAMA
Zmiana czasu ma tyle samo zwolenników, co przeciwników. Jej wprowadzenie proponowano już w XVIII wieku. Jako pierwszy o potrzebie stosowania czasu letniego pisał Benjamin  Franklin w 1784 roku, który stwierdził w swoim artykule, iż byłaby skutecznym sposobem zaoszczędzenia na świecach. Zasugerował, że obywatele zużywaliby je wolniej, kładąc się wcześniej do łóżek. Polityk nie traktował jednak pomysłu poważnie, a szerszej publiczności przedstawił go w ramach żartu.

Poważnie temat zmiany czasu opisał Brytyjczyk William Willett w roku 1907.
Pionierami we wprowadzeniu czasu letniego byli Niemcy. W czasie I wojny światowej, 30 kwietnia 1916, w Rzeszy i sojuszniczych Austro-Węgrzech oraz na okupowanych terenach Polski i Bałkanów, czas przesunięto o godzinę do przodu. Podobnie było w roku 1917 i 1918.

Niedługo później i Brytyjczycy zaadaptowali to w Wielkiej Brytanii. 19 marca 1918 Kongres Stanów Zjednoczonych wyjaśnił podział na strefy czasowe w USA i wprowadził na czas trwania wojny obowiązek stosowania czasu letniego w celu oszczędności paliwa służącego do produkcji prądu. Ponownie po przerwie w USA w 1966 Kongres uchwalił Uniform Time Act wprowadzając po raz pierwszy podczas pokoju możliwość korzystania z czasu letniego.

W Polsce zmiana czasu została wprowadzona między pierwszą a drugą wojną światową tylko raz, w 1919 roku, później w czasie II wojny światowej, podczas okupacji hitlerowskiej, następnie w latach: od 1946 do 1949, od 1957 do 1964 i nieprzerwanie od 1977 roku. Do 1995 roku czas letni w Polsce był odwoływany w ostatnią niedzielę września a wprowadzany w ostatnią niedzielę marca. Obecnie jest stosowany zgodnie z dyrektywami Unii Europejskiej niemal we wszystkich krajach europejskich. Wyjątkiem są Islandia i Białoruś. Czasu na letni nie zmienia też Rosja.

Dziś rozróżnienie na czas zimowy i letni stosuje się w około 70 krajach na całym świecie między innymi w USA, Kanadzie, Meksyku, Australii i Nowej Zelandii. Jedynym wysoko uprzemysłowionym państwem, które nie wprowadziło czasu letniego, jest Japonia.
Czasowi letniemu pozostajemy podporządkowani przez ponad siedem miesięcy, do ostatniej soboty października, aby  cofnąć na powrót zegarki na czas zimowy.

Ale który czas jest podstawowy? Wiele osób mylnie uważa, za czas podstawowy to czas letni. Jest to oczywiście błąd! Podstawowy czas to czas zimowy - zwany inaczej czasem strefowym. Czas letni to tylko czas przejściowy - wprowadzony w celu oszczędności energii.

Zmiany czasu nie ma jednak na zegarach słonecznych. One przez cały rok pokazują czas zimowy. Tak, więc zegary słoneczne będą się "spóźniały" o godzinę w stosunku do czasu obowiązującego.

Jakie korzyści niesie zmiana czasu? Zmiana czasu jest postrzegana głównie jako metoda zaoszczędzenia energii elektrycznej - choć opinie na ten temat są mocno podzielone.
Czy zmiana czasu zimowego na letni  to się opłaca? Niestety  rośnie liczba wypadków drogowych i ryzyko zawałów oraz udarów, a "oszczędności znikome". Z badań wynika też, że nie prowadzi to do spadku opłat za energię  elektryczną. Przeprowadzana dwa razy w roku operacja zmiany czasu jest  także kosztowna i skomplikowana (np. koleje, systemy informatyczne).

Zdaniem naukowców utracona w trakcie weekendu godzina snu może zwiększyć liczbę wypadków w poniedziałek po zmianie czasu. Zaburzenia snu mają ogromny wpływ na funkcjonowanie człowieka, niestety wciąż tego nie doceniamy - zauważa dyrektor ds. medycznych Sleep and Fatigue Institute w Toronto, dr Adam Moscovitch. Zmiana czasu powoduje zakłócenie naszego wewnętrznego zegara biologicznego, co wiosną nasz organizm mocniej odczuwa.

Naukowcy z fińskiego Uniwersytetu w Turku wykazali, że przestawienie zegara o godzinę do przodu i zakłócenie rytmu dobowego zwiększa ryzyko udaru niedokrwiennego mózgu, jednak tylko tymczasowo. Odkryto także, że osoby z chorobą nowotworową były o 25 proc. bardziej narażone na udar bezpośrednio po przejściu na czas letni, niż w jakimkolwiek innym okresie w ciągu roku.
Dla ludzi o ustabilizowanym trybie życia zmiana czasu jest niekorzystna i potrzebują oni nawet kilku dni, by dostosować swój zegar biologiczny do nowych warunków.

Rikitan
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Czas_letni 
PRZECZYTAJ JESZCZE
REKLAMA

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Polsce

kiedy
2024-05-31 20:00
miejsce
Internet, Internet, Streaming online
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-31 20:00
miejsce
Internet, Internet, Streaming online
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-31 20:00
miejsce
Internet, Internet, Streaming online
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-31 20:00
miejsce
Internet, Internet, Streaming online
wstęp biletowany